Cũng giống như bất cứ cơ quan nào trong cơ thể, mũi có thể là nơi khởi phát của các bệnh về mũi. Nhất là khi bị các tác nhân như vi khuẩn, virus… tấn công.
Danh mục bài viết
Cấu tạo và chức năng của mũi
Mũi chính là phần đầu của hệ hô hấp, có chức năng dẫn khí, đồng thời làm sạch cũng như sưởi ấm không khí trước khi đưa vào phổi.
Cấu tạo của mũi
Mỗi người đều có cấu tạo mũi người giống nhau bao gồm 3 phần chính: mũi ngoài, mũi trong (ổ mũi) và các xoang mũi.
Mũi ngoài
Phía trên mũi ngoài được gắn vào phần dưới trán bởi gốc mũi. Từ gốc mũi đến đỉnh mũi là một gờ tròn gọi là sống mũi. Phía dưới đỉnh mũi ở 2 bên là 2 lỗ mũi trước ngăn cách nhau bởi vách mũi. Thành ngoài 2 lỗ mũi là 2 cánh mũi. Cánh mũi giới hạn với má một rãnh gọi là rãnh mũi má.
Mũi trong
Ổ mũi đi từ lỗ mũi trước tới lỗ mũi sau, ở phía trên liên quan với xương trán, xương sàng và xoang bướm. Ở dưới ngăn cách với vòm ổ miệng bởi vòm khẩu cái cứng. Phía sau thông với hầu qua lỗ mũi sau. Phía dưới có các xoắn mũi giới hạn các ngách mũi, thông với các xoang xương lân cận. Ổ mũi được lót bởi niêm mạc có cấu tạo đặc biệt chia làm vùng thở và vùng ngửi. Niêm mạc cũng phủ liên tiếp với các xoang xương đổ vào các ngách mũi có tác dụng phát âm.
Các xoang mũi
Các xoang mũi là các hốc rỗng bên trong một số xương ở mặt và sọ tạo thành. Cấu trúc của mũi gồm các xoang thông với hố mũi và có 4 loại xoang chính: xoang hàm trên, xoang trán, xoang sàng và xoang bướm.
Chức năng của mũi
- Chức năng hô hấp: Thông thường không khí hít vào hoặc thở ra phải đi qua mũi. Không khí khi vào mũi sẽ được làm ấm, tăng độ ẩm và khử trùng. Sau khi bụi và vi trùng bị chất nhầy cản lại thì các lông chuyển sẽ đẩy những dị vật đó về phía tiền đình thành những cục mà ta quen gọi là rỉ mũi.
- Chức năng khứu giác: Các tế bào khứu giác có nhiệm vụ thu nhận những kích thích mùi. Chuyển những kích thích đó về hành khứu. Ở hành khứu có những tế bào trung gian chuyển những xung động qua củ khứu rồi về các trung tâm khứu giác ở vỏ não. Các trung tâm này có nhiệm vụ phân tích mùi.
- Chức năng phát âm: Hố mũi phát ra những giọng mũi. Tiếp thu những rung động của không khí trong khi phát âm và biến nó thành những kích thích chủ trì sự phối hợp các cơ họng và thanh quản, đóng vai trò quan trọng trong phát âm.
Bệnh về mũi thường gặp
Cũng giống như bất cứ cơ quan nào trong cơ thể, mũi có thể là nơi khởi phát của các bệnh lý. Nhất là khi bị các tác nhân như vi khuẩn, virus… tấn công gây các bệnh về mũi.
Viêm mũi cấp
Đây là một trong những bệnh về mũi rất phổ biến. Bệnh có thể xuất hiện độc lập hay đi kèm với những bệnh nhiễm trùng cấp tính khác. Có rất nhiều nguyên nhân khiến bệnh khởi phát. Điển hình như thay đổi thời tiết, virus, vi khuẩn hay nấm xâm nhập và phát triển trong niêm mạc mũi.
Ngạt mũi, chảy nước mũi, giảm chức năng ngửi, toàn thân mệt mỏi, đau đau đầu, chán ăn… là những triệu chứng điển hình của bệnh. Một số biểu hiện có thể sẽ trở nên nghiêm trọng hơn vào ban đêm hay khi thời tiết chuyển lạnh.
Viêm mũi dị ứng
Bệnh lý này thường sẽ xuất hiện khi cơ thể phản ứng thái quá với một số chất gây kích ứng trong không khí. Bệnh viêm mũi dị ứng cũng là một trong những bệnh về mũi phổ biến. Tác nhân chính gây bệnh là bụi bẩn, nấm mốc và phấn hoa trong môi trường.
Ngứa ngáy trong niêm mạc mũi, sổ mũi, chảy nước mũi, hắt hơi… là những triệu chứng đặc trưng. Ngoài ra, người bị bệnh về mũi còn có thể gặp các triệu chứng khác như ho, ngứa cổ, chảy nước mắt, ngứa mặt, cơ thể mệt mỏi…
Viêm xoang
Bệnh lý này đặc trưng bởi tình trạng viêm niêm mạc hô hấp lót trong các xoang ở cạnh mũi. Đây chính là tình trạng phù nề làm cho niêm mạc các xoang tăng tiết nhầy khiến xoang bị tắc nghẽn.
Nguyên nhân chính gây bệnh về mũi là do nhiễm vi khuẩn hay virus khiến niêm mạc xoang bị tổn thương. Triệu chứng đầu tiên của bệnh viêm xoang chính là sự xuất hiện của các tình trạng sổ mũi, hắt hơi tương tự như nhiễm cúm. Sau đó, tình trạng nghẹt mũi, chảy nước mũi, dịch tiết mũi có màu xanh vàng sẽ xuất hiện. Khi bệnh trở nặng, bạn có thể bị ho, sốt, nặng mặt, không ngửi thấy mùi, đau nhức đầu.
Polyp mũi xoang
Đây cũng là một trong những bệnh về mũi thường gặp đang ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều người. Polyp mũi xoang chính là một dạng u lành có thể xuất hiện ở hốc mũi hoặc trong các xoang. Khối polyp có cấu trúc phía ngoài là lớp biểu mô, phía trong là tổ chức liên kết với các tế bào xơ.
Những khối polyp nhỏ thường rất ít khi gây ra triệu chứng nhưng polyp lớn lại gât cản trở đường hô hấp. Chính điều này có thể khiến người bệnh gặp các vấn đề như khó thở, giảm khứu giác. Đôi khi chúng còn gây nhức đầu âm ỉ rất khó chịu. Polyp quá lớn còn có thể làm thay đổi hình dạng khuôn mặt.
Cách xử lý khi mắc các bệnh về mũi
Các bệnh về mũi gây ra các triệu chứng ảnh hưởng trực tiếp đến đường thở. Nếu không sớm phát hiện và điều trị thì các biến chứng nghiêm trọng hơn có thể sẽ phát sinh.
Khám và phát hiện kịp thời bệnh về mũi
Sớm phát hiện bệnh về mũi là yếu tố vô cùng quan trọng cho quá trình điều trị. Việc khắc phục bệnh luôn đơn giản hơn khi triệu chứng còn ở mức độ nhẹ. Triệu chứng của các bệnh về mũi sẽ rất dễ bị nhầm lẫn với các bệnh cảm cúm thông thường. Chính vì thế mà bạn luôn phải chú ý.
Có biện pháp điều trị y tế kịp thời
Tùy thuộc vào từng bệnh lý mà bạn gặp phải, bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị thích hợp. Đối với các bệnh về mũi thông thường thì việc sử dụng thuốc có thể sẽ được chỉ định.
Chăm sóc tại nhà
Ngoài việc điều trị y tế thì một số biện pháp chăm sóc tại nhà cũng có thể hỗ trợ và làm cải thiện triệu chứng. Đồng thời đây cũng chính là giải pháp giúp làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về mũi thường gặp.
Một số lưu ý khi điều trị bệnh về mũi
- Thường xuyên làm sạch mũi bằng dung dịch nước muối loãng.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm để hạn chế tình trạng khô rát và kích ứng mũi xoang do không gian sống quá khô.
- Hạn chế tiếp xúc với những người bị các bệnh như cảm lạnh hay nhiễm trùng đường hô hấp nói chung.
- Khi thời tiết chuyển lạnh hay giao mùa, đi ra ngoài cần chú ý bảo vệ mũi họng. Đeo khẩu trang cẩn thận là cách thiết thực nhất.
- Nâng cao đầu khi ngủ để dịch trong xoang mũi thoát ra dễ dàng hơn, giảm tắc nghẽn.
- Không hút thuốc lá, tránh xa nơi đông người, có nhiều khói bụi ô nhiễm.
- Tránh tiếp xúc với thú nuôi, đặc biệt là khi bạn bị kích ứng bởi lông của chúng.
- Vệ sinh không gian sống cũng như làm việc sạch sẽ mỗi ngày để ngăn chặn bụi hay nấm mốc tồn tại.
Cần điều trị sớm khi mắc các bệnh về mũi thông thường để tránh phát sinh các vấn đề nghiêm trọng. Tốt nhất hãy sớm thăm khám ngay khi phát hiện sự khởi phát của những triệu chứng đầu tiên. Tuân thủ phác đồ điều trị từ bác sĩ cùng với việc chăm sóc tốt tại nhà sẽ giúp bạn nhanh chóng đẩy lùi bệnh.
Bài viết trên đây cung cấp kiến thức các bệnh về mũi chúng tôi muốn gửi tới bạn đọc. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức cần thiết. Nếu có bất kỳ thắc mắc và cần tư vấn hỗ trợ hãy liên hệ ngay với chúng tôi theo thông tin dưới đây.
Xin trân trọng cảm ơn!
Phòng khám tai mũi họng Tuyết Mai
Địa chỉ:
CS1: 42 phố Lạc Nghiệp
CS2: Shop 10 Park 12 Times City 458 Minh Khai
Hotline: 0912950359
Email: Pkham_tuyetmai@gmail.com
Website: https://khamtaimuihong.vn/
Tác giả bài viết: NefDigital
